Starożytne świętopietrze

Ksiądz Paweł Kasperowicz

Na wstępie:

• znajdź nieco czasu (powiedzmy kwadrans);
• wyłącz telefon, niech ci nie przeszkadza;
• zamknij oczy i poświęć minutę na wyciszenie się – staraj się nie myśleć o niczym
• powiedz sobie w duchu, że Bóg jest
  z tobą TU i TERAZ – nie musisz tego czuć,
  ważne, żebyś w to wierzył/a
• pomódl się przez krótką chwilę do
  św. Pawła

Modlitwa: Z psalmu 2:
Dlaczego narody się buntują, czemu ludy
knują daremne zamysły? Królowie ziemi
powstają i władcy spiskują wraz z nimi
przeciw Panu i przeciw Jego Pomazańcowi.

Modlitwa do Ducha Świętego

Słowo: Przeczytaj fragmenty dwa albo i więcej razy – nie spiesz się, niech Słowo działa

2 Kor 8,1-5.

Donosimy wam, bracia, o łasce Bożej, jakiej dostąpiły Kościoły Macedonii, jak to w dotkliwej próbie ucisku uradowały się bardzo i jak skrajne ich ubóstwo zajaśniało bogactwem prostoty. Według możliwości, a nawet – zaświadczam to – ponad swe możliwości okazały gotowość, nalegając na nas bardzo i prosząc o łaskę współdziałania w posłudze na rzecz świętych. I nie tylko tak było, jakeśmy się spodziewali, lecz ofiarowały siebie samych najprzód Panu, a potem nam przez wolę Bożą.

1 Kor 16,1-4.

Jeśli chodzi o zbiórkę, która się odbywa na rzecz świętych, zróbcie tak, jak poleciłem Kościołom Galacji. Niechaj pierwszego dnia tygodnia każdy z was coś odłoży według tego, co uzna za właściwe, żeby nie zarządzać zbiórek dopiero wtedy, kiedy przybędę. Kiedy zaś się zjawię, przez tych, których uznacie za godnych, poślę dar wasz z listami do Jerozolimy. A jeśli warto będzie, żebym i ja się udał, powędrują ze mną.

Rz, 15,25-33.

W tej chwili zaś wybieram się do Jerozolimy z posługą dla świętych. Macedonia i Achaja, bowiem uznały za stosowne zebrać składkę na rzecz świętych w Jerozolimie. Uznały za stosowne, bo i są ich dłużnikami. Jeżeli bowiem poganie otrzymali udział w ich dobrach duchowych powinni im za to służyć pomocą doczesną. Gdy tę sprawę załatwię i owoce składki z moim potwierdzeniem im wręczę, poprzez wasze strony wybiorę się do Hiszpanii. A jestem przekonany, że przybywając do was, przyjdę z pełnią błogosławieństwa Chrystusa. Proszę więc was, bracia, przez Pana naszego Jezusa Chrystusa i przez miłość Ducha, abyście udzielili mi wsparcia modłami waszymi za mnie do Boga, abym wyszedł cało z rąk niewiernych w Judei i by moja posługa na rzecz Jerozolimy została dobrze przyjęta przez świętych i żebym za wolą Bożą z radością do was przybył i mógł się dzięki wam pokrzepić. A Bóg pokoju niech będzie z wami wszystkimi! Amen.

Co, gdzie, kiedy:

• Trwa szósta dekada I wieku.
• Funkcjonują już liczne Kościoły założone przez Pawła zarówno w Azji, jak i Europie.
• Łatwo dostępnym świadectwem tego faktu są Pawłowe listy.
• Misjonarz ma poczucie dokonanego dzieła, jak sam pisze w Liście do Rzymian: Teraz jednak, nie znajdując już w tych stronach pola pracy. (Rz. 15,23)
• Zanim jednak wyruszy dalej, Paweł postanawia przeprowadzić największą akcję charytatywną, jaką znają dzieje początków chrześcijaństwa.
• Miała ona ogromne znaczenie dla całego Kościoła.
• Od początku należy zaznaczyć, że błędem byłoby widzieć w nim zwykłą akcję pomocy braciom i siostrom w wierze.
• Wydarzenie to było wcześniej ustalone z Apostołami w Jerozolimie, można o tym przeczytać w poprzednim spotkaniu.
• Jak to zostało wspomniane, po przypieczętowaniu wspólnoty uściskiem rąk była mowa jeszcze o składce.
• „…byleśmy pamiętali o ubogich, co też gorliwie starałem się czynić” (Ga 2,10)
• Wyrażenie ubodzy, oznacza Kościół Jerozolimski, tych którzy są anawim (ubogimi) Boga.

To nie takie proste?

• Żeby zrozumieć składkę skorzystamy z teorii gier.
• W wypadku wspomnianej składki mamy do czynienia z grą o sumie nie zerowej.
• Oznacza to, że suma zebranych pieniędzy jest czymś więcej niż sumą pojedynczych kwot spoczywających w kieszeniach darczyńców.
• Następną kwestią jest liczba graczy.
• Jest ich trzech: Kościół Jerozolimski (pierwszy Kościół/Kościół Matka), Paweł z Tarsu, Kościoły założone przez Pawła.

Po co składka?

• Czytając Ga 2,10 można odnieść wrażenie, że Apostołowie zażądali od Pawła składki na rzecz Kościoła Jerozolimskiego (Kościoła ubogich/Kościoła świętych).
• Rz 15,30-31 poddaje to jednak w wątpliwość: Proszę więc was, bracia, przez Pana naszego Jezusa Chrystusa i przez miłość Ducha, abyście udzielili mi wsparcia modłami waszymi za mnie do Boga, abym wyszedł cało z rąk niewiernych w Judei i by moja posługa na rzecz Jerozolimy została dobrze przyjęta przez świętych.
• Jeśli Apostołowie zażądali składki, to dlaczego Paweł obawia się o to, czy zostanie ona przyjęta?
• Nie dość, że Paweł daje pieniądze, to jeszcze boi się, czy będą one miały jakikolwiek sens czy wartość?

Od początku…

• Pierwszym motorem składki jest Paweł.
• Znamienne jest jego przejście od „byleśmy pamiętali” do „co też gorliwie starałem się czynić” Ga 2,10.
• Paweł zamierzał się zabrać za składkę zaraz po ustaleniach zebrania Apostołów.
• Napotykał jednak ciągle nowe trudności.
• Przede wszystkim na ludzi, którzy chcieli go pozbawić nowo założonych Kościołów i tym samym uniemożliwić przeprowadzenie składki.
• Z drugiej strony spotykamy się z inicjatywą samych Kościołów założonych przez Pawła: Macedonia i Achaja bowiem uznały za stosowne zebrać składkę na rzecz świętych w Jerozolimie. Uznały za stosowne, bo i są ich dłużnikami. Rz 15,26-27.
• Jak czytamy w 2 Kor 8,1-5 same Kościoły w prostocie serca chciały się zaangażować w składkę.
• Zaangażowanie trzeciej strony, Kościoła Jerozolimskiego spowite jest milczeniem. Dz 15,22-29 opisujące postanowienia Apostołów po spotkaniu Jerozolimskim nie podają żadnych informacji o składce.
• Jest jednak pewna poszlaka.
• Zbiórka trwała lata.
• Była prowadzona równolegle w wielu Kościołach.
• Do jej przeprowadzenia Paweł potrzebował zaufanych ludzi, wyznaczonych przez Kościoły, którzy by zebraną sumę ponieśli do Jerozolimy.
• O wysłanniku Kościołów założonych przez Pawła: Co więcej, przez same Kościoły został on ustanowiony towarzyszem naszej podróży w tym dziele, około którego się trudzimy ku chwale samego Pana i ku zaspokojeniu naszego pragnienia, wystrzegając się tego, by ktoś na nas nie sarkał z okazji darów, tak obficie przez nas zebranych. 2 Kor 8,19-20.
• 2 Kor 8,22 mówi jednak o innym bracie, którego Paweł wysłał do Koryntu w sprawie składki.
• Posłaliśmy z nim również brata naszego, którego gorliwość mieliśmy sposobność wielokrotnie wypróbować, a który teraz, naprawdę, ufając wam okazał się jeszcze bardziej gorliwym. 2 Kor 8,22.
• Tymczasem odpowiedzialnym za składkę w Koryncie wyznaczonym przez Pawła był Tytus.
• Poprosiliśmy więc Tytusa, aby jak to już rozpoczął, tak też i dokonał tego dzieła miłosierdzia względem was. 2 Kor 8,6.
• Czyżby więc nieznany z imienia brat był delegatem Kościoła Jerozolimskiego?

Wartość składki

• Składka była zbierana w niedzielę, przy okazji zebrań Kościołów. Patrz. 1 Kor 16,1-4.
• Podawanym celem była pomoc biedniejszemu Kościołowi.
• Nie o to bowiem idzie, żeby innym sprawiać ulgę, a sobie utrapienie, lecz żeby była równość. Teraz więc niech wasz dostatek przyjdzie z pomocą ich potrzebom, aby ich bogactwo było wam pomocą w waszych niedostatkach i aby nastała równość według tego, co jest napisane: Nie miał za wiele ten, kto miał dużo. Nie miał za mało ten, kto miał niewiele. 2 Kor 8,13-15.
• W ten sposób, przy pomocy składki ludzie obdarowują się nawzajem dobrami duchowymi i materialnymi.
• Paweł pokazuje, że ważna jest troska o obydwa rodzaje dóbr.
• Czy naprawdę jednak Pawłowi w zbiórce zależało na pieniądzach?
• Z pewnością NIE.
• Ich suma nie miała dla niego znaczenia.
• Chciał on, aby jego Kościoły nauczyły się wspólnoty i troski o siebie nawzajem.
• Również czy samo dostarczenie pieniędzy było dostatecznym motywem podróży?
• Aby się przekonać spójrzmy na jej kształt

Podróż do Jerozolimy

• Biorąc pod uwagę uwarunkowania ówczesnego czasu, było to przedsięwzięcie bardzo ryzykowne.
• Pawła ścigała nienawiść Żydów, którzy najchętniej widzieliby go martwym.
• Był osobą znaną w świecie nie wolnym od rabusiów i zbójców.
• Paweł jednak podejmuje się tego wyznawania.
• Postanawia wyruszyć z Koryntu. 2 Kor 1,16.
• Dz 20,4 podaje listę osób, które czekały na Pawła w Koryncie, aby mu towarzyszyć: Sopater z Berei, Arystarch, Sekundus z Tesaloniki, Tymoteusz, Gajus z Derbe, Tychik i Trofim z prowincji Azji.
• Początkowo Paweł zamierzał płynąć statkiem prosto do Syrii.
• Porzucił jednak tę myśl, gdy dowiedział się, że jacyś Żydzi przygotowali na statku zasadzkę. Dz 20,3 nn.
• Cała grupa udała się więc do Filipii.
• W Filipii grupa rozdziela się i dwoma różnymi statkami płynie do Troady.
• Z Troady Paweł podróżuje sam pieszo 30 km do Assos, gdzie dołącza do towarzyszy płynących z Troady do Miletu. Dz 20,13.
• Zawijając po drodze do Patary, Tyru i Ptolemajdy dopłynęli do Cezarei Nadmorskiej. Dz 21,1-8.
• Możliwe jest też, że wysiedli w Ptolemajdzie i doszli pieszo do Cezarei. Dz 21,7-8.
• Stamtąd udali się do Judei i Jerozolimy. Dz 21,17.

Cel podróży

• Rz 15, 31 abym wyszedł cało z rąk niewiernych w Judei i by moja posługa na rzecz Jerozolimy została dobrze przyjęta przez świętych.
• Centralne znaczenie dla Pawła ma idea wspólnotowa.
• Nie miał on więc wątpliwości, że założone przez niego Kościoły po jego śmierci nie przetrwają bez punktu orientacyjnego.
• Potrzebowały one zobowiązującego ich wszystkich centrum.
• A rolę taką mógł pełnić tylko Pierwszy Kościół, w którym wszystko się zaczęło.
• Dlatego składka nie jest tylko sumą pieniędzy, charytatywną akcją, ale aktem wiary dokumentującym łączność wszystkich Kościołów.
• „Ci, którzy oddają się tej posłudze, wielbią Boga za to, żeście posłuszni w wyznawaniu Ewangelii Chrystusa, a w prostocie stanowicie jedno z nimi i ze wszystkimi”. 2 Kor 9,13.
• Paweł cieszy się, że członkowie jego Kościołów złożyli dar, ale nade wszystko z tego, że dali samych siebie, utożsamiając się
  z chrześcijanami z Jerozolimy.
• W ten sposób Paweł może żywić nadzieję, że jego Kościoły przetrwają pod przewodnictwem Apostołów, z którymi przez składkę nawiązały więź.
• Wszystkie Kościoły łączy Chrystus i dla Pawła nie może to być tylko teorią.
• Dlatego prosił o modlitwę Rz 15,30 bojąc się, że chrześcijańscy Żydzi nie przyjmą składki i wszystko się zawali.
• Paweł nie chciał więc „ani grosza”, miał inny cel, zależało mu, aby nie zostawić swoich Kościołów, by mieli opiekunów, pasterzy, by czuli się jedno.

Konfrontacja ze Słowem

• Czy zależy mi na innych, jak Pawłowi zależało na dobru wszystkich Kościołów?
• Czy szukam kontaktu z różnymi ludźmi starszymi, młodszymi, ważniejszymi, biedniejszymi niż ja. Paweł szanował każdego człowieka, uważał, że każdy może coś wnieść.
• Zdaje sobie sprawę, że jestem częścią świata, Kościoła?
• Czy dostrzegam, że osoba Chrystusa ma moc łączyć ludzi?
• Zależy mi, aby wszystkim się układało w życiu?
• Czy wiążę swoją przyszłość z innymi ludźmi?
• Paweł potrafił się mądrze podzielić swoimi talentami, czasem, majątkiem.
• Paweł potrafił przyjąć i uszanować to, co wnosi inny człowiek, może biedniejszy, mniej zdolny.
• Paweł był człowiekiem pełnym pomysłów, jednak na tym nie poprzestawał, wprowadzał je w życie.
• Najcenniejszym, czym możemy się podzielić, jest Ewangelia.
• Paweł nie czuł się lepszy od innych, bo kochał.

Quest: Co można dać drugiej osobie? Może czas spędzony razem? Znajdź 15 min na rozmowę z kimś, komu wiele zawdzięczasz.

Modlitwa końcowa: Nie o to bowiem idzie, żeby innym sprawiać ulgę, a sobie utrapienie, lecz żeby była równość. Teraz więc niech wasz dostatek przyjdzie z pomocą ich potrzebom, aby ich bogactwo było wam pomocą w waszych niedostatkach i aby nastała równość według tego, co jest napisane: Nie miał za wiele ten, kto miał dużo. Nie miał za mało ten, kto miał niewiele. 2 Kor 8,13-15.

Zdrowaś Maryjo…
Matko Słowa – Módl się na nami!

Słowo na dziś.
Do powtarzania w ciągu dnia:
W tej chwili zaś wybieram się do Jerozolimy z posługą dla świętych. (Rz 15,25)