8 październik

łac. „Marina” – „morska”, albo „przebywająca na morzu”

Św. Pelagia, męczennica. Wielu z nas to imię śmieszy. Może dlatego, że nie uświadamiamy sobie, iż wywodzi się ono z języka greckiego – w łacinie występuje pod postacią „Marina” – i tłumaczy się jako „morska”, albo „przebywająca na morzu”. Nosiła je przed wiekami młodziutka dziewica i męczennica, pochodząca z Antiochii. Musiała być, pomimo młodego wieku, wyjątkowo żarliwą chrześcijanką, skoro pamiętał o niej sam św. Jan Chryzostom, zwany Złotoustym. To właśnie on – wybitny egzegeta i moralista, kaznodzieja i doktor Kościoła – w jednym ze swych kazań sławił cnoty św. Pelagii. Przypuszcza się nawet, że mógł je wygłosić u jej grobu. Kim była więc ta niezwykła dziewczyna, którą wspomina dzisiaj Kościół?

Żyła na przełomie III i IV wieku. Dała się poznać jako gorliwa wyznawczyni Chrystusa. Za panowania cesarza rzymskiego Dioklecjana – czyli Caiusa Aureliusa Valeriusa Diocletianusa – wybuchły kolejne prześladowania chrześcijan: niszczono świątynie i księgi liturgiczne, a wiernych poddawano licznym represjom, torturowano i mordowano. Niebawem i na młodziutką Pelagię ktoś złożył donos. Żołdaków, którzy przyszli ją aresztować, poprosiła o chwilę zwłoki, pod pretekstem przygotowania się do drogi. W obawie przed gwałtem z ich strony pobiegła w tym czasie na dach domu i – broniąc, z natchnienia Bożego, swego dziewictwa – rzuciła się w dół.

Czas sprawił, że kultowi św. Pelagii zaczęły towarzyszyć liczne legendy. Jedni upatrywali w niej sublimacji czci pogańskiej bogini płodności Afrodyty. Inni sądzili, za Jakubem Diakonem, że była ona słynną antiocheńską kurtyzaną, która nawróciła się i wiodła surowe życie pokutnicy. Dopatrywano się w niej także tancerki, która przywdziała habit i żyła na Górze Oliwnej jako… mnich! Ale to wszystko tylko legendy.