Św. Andrzej Bobola

ŚW. ANDRZEJ BOBOLA – SZERMIERZ CHRYSTUSOWY

„Urodził się w roku 1591 w Sandomierskiej ziemi z rodziców wybitnych szlachetnością rodu, ale znamienitszych jeszcze cnotą i stałością katolickiej wiary. Obdarzony bystrym i skłonnym do dobrego umysłem, odebrawszy już w domu od najwcześniejszego dzieciństwa zacne i chrześcijańskie wychowanie, oddany został do szkół Towarzystwa Jezusowego, gdzie wnet zabłysnął niewinnością i serdeczną pobożnością” – tak rozpoczyna się opowieść o św. Andrzeju Boboli, uwieczniona na kartach encykliki Ojca Świętego Piusa XII, poświęconej w całości patronowi Polski.

Św. Andrzej od początku pielęgnował w swym sercu pogardę do rzeczy tego świata. Szukał Boga i Jego świętej woli. Jako dziewiętnastolatek wstąpił do jezuickiego nowicjatu w Wilnie, by móc postępować drogą doskonałości ewangelicznej.

Zapatrzony w Krzyż Chrystusowy wzmacniał w sobie cnotę pokory. Zadanie miał dość trudne, albowiem musimy pamiętać, że z natury był św. Andrzej niecierpliwy i wyniosły. Szczęśliwie jednak był też uparty i ten upór pomógł mu w przezwyciężeniu wad charakteru.

Św. Andrzej był człowiekiem miłości. Płonął najgorętszą miłością do Boga i bliźnich, toteż jak pisze Pius XII „nie było dla niego większej rozkoszy, jak spędzać, o ile tylko mógł, długie godziny przed Najświętszym Sakramentem i wszelkiego rodzaju nieszczęśliwym przychodzić z pomocą”.

Boga kochał ponad wszystko i w myśl założyciela swego zakonu św. Ignacego Loyoli wszystkie swoje czyny poświęcał „na większą chwałę Boga”. Oddany pracy apostolskiej bez reszty, zbierał liczne i piękne owoce. Starał się działać przede wszystkim na rzecz utrzymania, wzmocnienia i zabezpieczenia wiary katolickiej. Już jako wychowawca młodzieży w Wilnie, a potem w innych miastach rozbudzał w młodych sercach kult Eucharystii i gorące nabożeństwo do Matki Bożej.

W XVII wieku wschodnia część Królestwa Polskiego była polem działania prawosławnych, którzy próbowali – niejednokrotnie skutecznie – oderwać wiernych od jedności Kościoła. Święty Andrzej z rozkazu władz zakonnych został wysłany na te tereny. I tam przez swe świątobliwe życie, płomienne kazania i prywatne rozmowy wielu „przyprowadził do Rzymu”.

Wśród niezliczonych prześladowań, z jakimi spotykała się zawsze katolicka wiara, na szczególne wspomnienie zasługuje gwałtowny ucisk katolików i ich pasterzy, jaki zapanował podczas najazdów kozackich. Burzono kościoły, palono klasztory. Uczono nienawiści do wszystkiego co „rzymskie”.

Andrzej Bobola, nie lękając się ani śmierci, ani cierpienia, rozpalony miłością Bożą i bliźnich wszedł w wir walki, aby ratować przed wyrzeczeniem się wiary tych, których prześladowali schizmatycy.

Święty jezuita sam padł ofiarą zapalczywych kozaków. 16 maja 1657 roku, w święto Wniebowstąpienia Pańskiego, został schwytany w okolicy Janowa. Pojmanie to nie wywoływało w nim trwogi, ale raczej niebiańską radość, zawsze bowiem pragnął męczeństwa i nigdy nie tracił z pamięci słów Boskiego Zbawiciela: „Błogosławieni jesteście, gdy wam urągają i prześladują was, i gdy z mego powodu mówią kłamliwie wszystko złe na was. Cieszcie się i radujcie, albowiem wasza nagroda wielka jest w niebie”.

Do końca niósł swój krzyż, cierpiąc przed śmiercią straszliwe męki. Bity po całym ciele, przywiązany został następnie do konia, a później wleczony aż do Janowa, gdzie czekała go ostatnia katusza. Zapytany na koniec, czy jest łacińskim księdzem, odparł: „Jestem katolickim kapłanem. W tej wierze się urodziłem i w niej też chcę umrzeć. Wiara moja jest prawdziwa i do zbawienia prowadzi. Wy powinniście żałować i pokutę czynić, bo bez tego w waszych błędach zbawienia nie dostąpicie. Przyjmując moją wiarę, poznacie prawdziwego Boga i wybawicie dusze swoje”.

Te słowa wprawiły oprawców w taką wściekłość, że z niesłychanym okrucieństwem wystawili żołnierza Chrystusowego na najsroższe męki. Jak pisze Pius XII: „Powtórnie obity biczami, na wzór Chrystusa uwieńczony został dotkliwym spowiciem głowy, policzkami straszliwie sponiewierany i zakrzywioną szablą zraniony upadł. Niebawem wyrwano mu prawe oko, w różnych miejscach zdarto mu skórę, okrutnie przypiekając rany ogniem i nacierając je szorstką plecionką. I na tym nie koniec: obcięto mu uszy, nos i wargi, a język wyrwano przez otwór zrobiony w karku, ostrym szydłem ugodzono go w serce. Aż nareszcie niezłomny bohater około godziny trzeciej po południu, dobity cięciem miecza, doszedł do palmy męczeńskiej, zostawiając wspaniały obraz chrześcijańskiego męstwa”.

To jednak nie koniec misji św. Andrzeja na ziemi. Pamiętajmy bowiem, że ciało męczennika – które nigdy nie uległo rozkładowi (!) – stało się przedmiotem kultu religijnego. Okoliczna ludność tłumnie przychodziła pod okienko krypty kościoła jezuitów w Pińsku, gdzie został pochowany, aby oddać hołd świętemu mężowi. Do trumny zamordowanego kapłana garnęli się nie tylko katolicy. Po rozbiorach przychodzili również prawosławni widząc w nim orędownika u Boga.

Relikwie Św. Andrzeja Boboli
w kościele oo. Jezuitów przy ulicy Rakowieckiej w Warszawie

W październiku 1853 r. papież bł. Pius IX ogłosił Andrzeja Bobolę błogosławionym. Kanonizował go Pius XI w 1938 r.   Jest naszym gorącym pragnieniem, żeby wszyscy po całym świecie uczestnicy chlubnego miana katolików, a zwłaszcza ci synowie ukochanej przez nas polskiej ziemi, dla których niezwyciężony bohater Chrystusowy Andrzej Bobola jest chlubą i wspaniałym wzorem chrześcijańskiego męstwa w trzechsetną rocznicę jego zgonu pobożnym sercem i umysłem rozważyli jego męczeństwo i jego świętość – napisał Ojciec Święty Pius XII w swojej encyklice. – Ten szermierz Chrystusowy, tylu darami niebieskimi ubogacony, tak wielkie położył zasługi na polu apostolskiej pracy i tak obfite a zbawienne zbierał z niej owoce. Wysiłki jego zmierzały przede wszystkim do utrzymania, wzmocnienia i zabezpieczenia katolickiej wiary – stwierdził Pius XII.

B.B.