PATRON TYGODNIA ŚW. JAN, APOSTOŁ I EWANGELISTA
Natchniony z Patmos
Tradycja zachodnia nazywa św. Jana umiłowanym uczniem Pana. Przez Kościół Wschodni nazywany jest on „Teologiem”.
Święty Jan był synem Zebedeusza i Salome, młodszym bratem Jakuba Starszego. Z Ewangelii wiemy, że początkowo był uczniem Jana Chrzciciela, ale potem razem ze św. Andrzejem poszedł za Jezusem. Wiemy również, że pracował jako rybak. O jego zamożności świadczy to, że miał własną łódź i sieci. Ewangelia odnotowuje obecność Jana Apostoła podczas Przemienienia na górze Tabor, przy wskrzeszeniu córki Jaira oraz w czasie konania i aresztowania Jezusa w Ogrodzie Oliwnym. W czwartej Ewangelii podczas Ostatniej Wieczerzy opiera głowę na piersi Mistrza jako Jego umiłowany uczeń, znajduje się u stóp krzyża razem z Matką Jezusa i świadczy o pustym grobie oraz o obecności Zmartwychwstałego. Dzieje Apostolskie ukazują go jako nieodłącznego towarzysza św. Piotra.
Św. Jan, Apostoł i Ewangelista
† ok. 100 r.
Jan przez wiele lat przebywał w Jerozolimie, potem prawdopodobnie w Samarii, a następnie w Efezie. Napisał Ewangelię, Apokalipsę i trzy listy apostolskie. Kierował niektórymi gminami chrześcijańskimi w Małej Azji. Z Apokalipsy dowiadujemy się, że były to: Efez, Smyrna, Pergamon, Tiatyra, Sardes, Filadelfia i Laodycea (1,11).
W tradycji wczesnochrześcijańskiej postać św. Jana jest bardzo żywa. Święty Papiasz (ok 80 – 116) i Polikarp (ok. 70 – 166) szczycą się tym, że byli uczniami Św. Jana. Za cesarza Domicjana (81-96) św. Jan został zesłany na wyspę Patmos. „Możemy go nazwać również «Natchnionym z Patmos», gdyż jego postać związana jest z nazwą tej wyspy na Morzu Egejskim. Tam, według świadectwa jego samego, znajdował się jako zesłaniec «z powodu słowa Bożego i świadectwa Jezusa» (Ap 1,9). Właśnie na Patmos, doznawszy „zachwycenia w dzień Pański» (Ap 1,10), Jan miał jedno z wielkich widzeń i usłyszał nadzwyczajne przesłania, które będą miały niemały wpływ na historię Kościoła i całą chrześcijańską kulturę” – powiedział w jednej z katechez Benedykt XVI (2006 r.).
Po śmierci cesarza Jan Apostoł powrócił do Efezu i tutaj, za panowania Trajana (98 -117), zakończył życie jako prawie stuletni starzec. Potwierdzają to św. Ireneusz i Polikrates, biskup Efezu (ok. 190 r.).
Jak powiedział kiedyś ekumeniczny patriarcha Konstantynopola Atenagoras: „Jan jest u korzeni naszej najwyższej duchowości. Ludzie milczący, tak jak on, znają ową tajemniczą wymianę serc. Przywołują obecność Jana i ich serca zaczynają pałać”. Dlatego też jednym z najbardziej znanych atrybutów św. Jana jest orzeł w locie.
Ks, Mariusz Frukacz
PATRON TYGODNIA ŚW. JAN, APOSTOŁ I EWANGELISTA
Imieniny: Jana Żanety Fabioli Teodora Maksyma Radomysła Bartłomieja
Św. Jan, Apostoł, Ewangelista
hebr. imię biblijne Johhanan „Bóg jest łaskawy”
Św. Jan, Apostoł, Ewangelista (+ ok. 100), prorok, teolog, mistyk. Był synem Zebedeusza iSalome, młodszym bratem Jakuba Starszego (Mt 4,21). Pracował jako rybak. Uczeń Jana Chrzciciela. Razem ze św. Andrzejem poszedł za Jezusem (J 1,38-40). Był jego umiłowanym uczniem. Ewangelia odnotowuje obecność Jana podczas Przemienienia na Górze Tabor (Mk 9,2), przy wskrzeszeniu córki Jaira (Mk 5,37) oraz w czasie aresztowania Jezusa w Ogrodzie Oliwnym (Mk 14,33). Podczas Ostatniej Wieczerzy spoczął na piersi Zbawiciela. Chrystus z krzyża powierza mu swoją Matkę, a Jej Jana jako przybranego syna (J 19,26-27). Po zmartwychwstaniu przybywa razem ze św. Piotrem do grobu, gdzie „ujrzał iuwierzył” (J 20, 8), że Chrystus żyje. Był z Piotrem podczas cudownego uzdrowienia paralityka przy Złotej Bramie (Dz 4,13). Przebywał przez wiele lat w Jerozolimie (Gal 2,9), potem w Samarii (?), następnie w Efezie. W tym mieście miał się opiekować Najświętszą Panną Maryją aż do jej „Zaśnięcia”. W Efezie napisał Ewangelię i trzy listy apostolskie. Przez cesarza Domicjana został zesłany na wyspę Patmos, tam napisał Apokalipsę. Za panowania Nerwy powrócił do Efezu. Tutaj, jako jedyny z apostołów, zmarł śmiercią naturalną. Patron Albanii, Azji Mniejszej; aptekarzy bednarzy, dziewic, zawodów związanych z pisaniem iprzepisywaniem: introligatorów, kopistów, kreślarzy, biografów, papierników, pisarzy; oraz owczarzy, płatnerzy, skrybów, ślusarzy, teologów, uprawiających winorośl, wdów. Jemu poświęcona jest katedra papieży – bazylika Zbawiciela na Lateranie, „matka wszystkich kościołów”.
W IKONOGRAFII św. Jan przedstawiany jest jako stary Apostoł, czasami jako młodzieniec w tunice ipłaszczu, rzadko jako rybak. Najczęściej występuje w scenach będących ilustracjami tekstów Pisma św: Jan jest jedną z centralnych postaci podczas Ostatniej Wieczerzy, Jan pod krzyżem obok Maryi, Jan podczas Zaśnięcia NMP Jan na Patmos, Jan ijego wizje apokaliptyczne. Bywa przedstawiany w scenie męczeństwa – zanurzony w kotle z wrzącą oliwą. Jego atrybutami są: diakon Prochor, któremu dyktuje tekst, gołębica, kielich z Hostią, kielich z wężem, kocioł z oliwą, księga, orzeł w locie, na księdze lub u jego stóp, siedem apokaliptycznych plag, zwój.
Inni patroni dnia
Bł. Bartłomieja Tolomei zk. (+ 1348)
Św. Fabioli wdowy (+ 399)
Św. Maksyma bpa (+ 282)
Św. Nikarety dz. (+ ok. 404)
ŚwŚw. braci Teodora i Teofanesa bpa, mm. (+ 841, 845)