Poradnia Rodzinna
Pracę w Poradni Rodzinnej rozpoczęto w sierpniu 1973 roku. Warunki były mniej niż skromne. Spotkania z narzeczonymi, prowadzone przez doradczynie z poradni odbywały się w prywatnych mieszkaniach lub w domu pani Reiffowej. Obejmowały tylko parafię Pustków Osiedle.
Od roku 1982 poradnia znalazła miejsce dla siebie w nowo wybudowanej plebanii. Wzrosła ilość osób w niej pracujących. Zwiększył się też zakres ich pracy. Z poradni zaczęli korzystać również narzeczeni z Brzeźnicy i Pustkowa Wsi. Od chwili powstania dekanatu Pustków Osiedle poradnia obejmuje swym zasięgiem także: Ostrów, Ociekę, Skrzyszów, Korzeniów, Lubzinę, Paszczynę.
Oprócz spotkań z narzeczonymi doradczynie prowadzą katechezy na kursach przedmałżeńskich i dla dzieci z klas III oraz dla młodzieży szkół średnich. Przez 10 lat panie Stanisława Kania i Danuta Konieczko wraz z księdzem proboszczem prowadziły Dni Skupienia dla narzeczonych w Dębicy.
Doradczynie pogłębiają swoją wiedzę o małżeństwie i rodzinie w czasie dni skupienia w Tarnowie, Mielcu, Dębicy. Co roku w okresie Wielkiego Postu uczestniczą w 3 dniowych rekolekcjach dla doradczyń w Ciężkowicach.
Do pracy w poradniach doradczynie przygotowują się na kursach, organizowanych przez Duszpasterstwo Rodzin Diecezjalnych oraz na 2, a ostatnio 3 letnim Studium Rodziny, prowadzonym przez Kurię Diecezjalną.
Tematyka pracy poradni to: odpowiedzialne rodzicielstwo, planowanie rodziny, naturalne metody poczęcia, problemy małżeństwa i rodziny. Z poradni korzystają przede wszystkim młodzi, przygotowujący się do sakramentu małżeństwa. Mogą z niej korzystać również wszyscy inni, którzy szukają pomocy z tego zakresu. Poradnia dysponuje odpowiednimi materiałami i literaturą. Od początku w poradni pracowały i nadal pracują panie: Stanisława Kania, Danuta Konieczko, Teresa Chmura, Maria Wujko, Krystyna Świderska, Teresa Kitrys, Zofia Radwańska, Zofia Mazur, Maria Panek, Agnieszka Wróbel, Lucyna Borowiec, Zofia Kłyś
Oazy rodzinne i młodzieżowe
Zanim ruch oazowy przybrał aktualną formę istniały w latach 1975 -1978 w parafii Kręgi Rodzinne. Co miesiąc spotykały się u jednej z rodzin, należących do kręgu wraz z opiekunem, księdzem proboszczem. Wspólna modlitwa, czytanie i rozważanie wybranych urywków Pisma Świętego, rozmowa na trudne tematy małżeńskie i rodzicielskie, a także wspólnie przygotowana agapa były podstawą tych spotkań. W parafii działało kilka takich kręgów.
Od roku 1973 propagowano dni skupienia dla rodzin i młodzieży pracującej. Był to okres szczególnie niesprzyjający takim zgrupowaniom. Ich uczestnicy byli szykanowani w środowisku pracy czy szkoły. Organizowali je duszpasterze krajowi, wyznaczeni przez Episkopat.
Na początku lat osiemdziesiątych w ramach działalności Duszpasterstwa Diecezjalnego Rodzin, rodziny nasze zaczęły korzystać z „Wakacji z Bogiem”, organizowanych przez Kurię Diecezjalną. Ideą ruchu oazowego jest pogłębienie życia religijnego rodzin, pełniejsze spojrzenie na drugiego człowieka, żyjącego blisko nas: męża, żonę, dzieci. Rodziny spędzają czas na rozważaniach związanych z Ewangelia, uczestniczą razem w nabożeństwach. Wspólnie przygotowują posiłki i urządzają wycieczki plenerowe w góry i do ciekawych miejsc w terenie.
Udział w oazach jest trzystopniowy. Po kolejnych trzech latach, spędzonych na oazach, można je kontynuować dalej w charakterze animatora.
Z oaz rodzinnych z naszej parafii skorzystało kilkanaście rodzin. Przez kilka lat ks. Bronisław Marczyk był na nich moderatorem, a jedna z pań animatorem. Między rodzinami przebywającymi na oazach rodziły się trwałe więzy przyjaźni, niejednokrotnie utrzymywanej przez dłuższy czas.
Niektóre grupy tworzyły Rodziny Rodzin i spotykały się razem jeszcze po wakacjach na wspólnym nabożeństwie w parafii najczęściej księdza moderatora. Takie spotkanie miało miejsce również u nas.
Najcenniejsze, czego uczyliśmy się na oazach to organizowanie wspólnej modlitwy z dziećmi. Po przyjeździe łatwiej było znaleźć czas i miejsce na prywatną modlitwę całej rodziny, przeanalizować problemy wychowawcze.
Uczniowie starszych klas szkół podstawowych i średnich brali i biorą udział w oazach młodzieżowych. Oazy te prowadzą księża katecheci. W roku 1994 nasza młodzież wraz z księdzem katechetą prowadziła oazę dla niepełnosprawnych. Panie od nas zajmowały się przygotowywaniem posiłków i pracą w kuchni.
Klub Inteligencji Katolickiej (Duszpasterstwo Inteligencji)
Powstał w roku 1984. Poprzedziły go spotkania z przedstawicielami KIK w Tarnowie. Zostały formalnie przeprowadzone wybory. Prezesem został pan Janusz Kusztelak. Klub przystąpił do opracowania statutu i podjął starania o zarejestrowanie u władz wojewódzkich. Władze państwowe nie wyraziły jednak zgody na samodzielność klubu. Mógł on działać tylko w ramach klubu tarnowskiego.
Zapotrzebowanie na działalność tego rodzaju było w tym czasie ogromne. Budziła się aktywność społeczna. Czuliśmy potrzebę pogłębienia wiedzy religijnej i zmiany świadomości społecznej. Wielkim zainteresowaniem cieszyły się wykłady prowadzone przez profesorów Seminarium Duchownego w Tarnowie: M. Bednorza, ks. Adamka, ks. prałata Krężla, ks. Bpa Władysława Bobowskiego i innych. Przychodziło na nie po kilkadziesiąt osób.
Prowadzono dyskusje na interesujące tematy. A były one różne: „Apokalipsa księga nieznana”, „Teologia wyzwolenia”, „Religioznawstwo jako jedna z form ateizacji”, „Wspólnota z Kumran”, „Jak czytać Pismo Święte”, „Problemy sumienia”, „Motyw Eucharystii w literaturze polskiej”, „Twórczość C.K.Norwida” i wiele innych. Były też organizowane przez prezesa KIK pielgrzymki autokarowe do sanktuariów maryjnych i innych miejsc kultu religijnego. Zawsze doskonale przygotowane i bogate w przeżycia. Do dzisiaj wielu z sentymentem wspomina ten okres. Między innymi byliśmy u Matki Bożej Kodeńskiej w Kodniu nad Bugiem, w Licheniu, w Kalwarii Pacławskiej, w Częstochowie, w świętej Lipce, w sanktuariach Dolnego Śląska i wielu innych miejscowościach. Rozwijało się też czytelnictwo prasy religijnej.
Do dzisiaj pan Janusz zajmuje się kolportażem i zaopatruje parafię w nowości wydawnicze takich wydawnictw jak krakowski „Znak”, „Polskie Towarzystwo Teologiczne”, „Apostolstwo Modlitwy””, księgarni św. Jacka w Katowicach, a wcześniej wydawnictw pallotyńskich. Sprowadza również czasopisma: Gość Niedzielny, Niedziela, Gwiazda Morza, Przewodnik Katolicki, Mały Przewodnik Katolicki, Rycerz Niepokalanej, Królowa Apostołów, Mały Apostoł, Być Sobą, Trzeźwymi Bądźcie. Umożliwia także zakup kartek świątecznych, kalendarzy.
Biblioteka Parafialna
Bibliotekę założono w 1984 roku. Pierwsze książki pochodziły z daru księdza proboszcza Bronisława Marczyka, przekazanych w ilości 402 woluminów i 161 książek podarowanych przez emeryta.
Obecnie księgozbiór liczy 3618 pozycji. Książki są wpisane w księdze inwentarzowej i sklasyfikowane. W bibliotece znajdują się dwa katalogi; alfabetyczny (wg autorów) i rzeczowy, z których mogą korzystać czytelnicy. Najczęściej z biblioteki korzystają emeryci, dzieci, młodzież.
Zakres tematyczny księgozbioru jest szeroki. Są wydawnictwa encyklopedyczne, religijne, psychologiczne, filozoficzne, pedagogiczne, literatura popularnonaukowa, książki i bajki dla dzieci, przewodniki. Dyżury w bibliotece społecznie pełnią panie Bronisława Wróbel i Izabela Gazda.
Pielgrzymki
Mają różny charakter. Autokarowe urządzane są zwykle jako wyjazdy na uroczystości religijne ogólnopolskie lub diecezjalne, piesze do Częstochowy i najbliższej nam Zawady.
Od roku 1975 organizowane były autokarowe pielgrzymki dzieci przyjmujących I Komunię Świętą. Dzieci te wraz z księdzem i rodzicami pielgrzymowały najczęściej do sanktuariów diecezjalnych, by wyprosić dla parafii jak najwięcej łask.
W roku 1979, roku Pierwszej Pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny, po raz pierwszy 4 osoby z naszej parafii wybrały się pieszo na Jasną Górę. Wyruszyli 6 sierpnia z Radomia. Z roku na rok liczba uczestniczących w pielgrzymkach radomskich wzrastała. W 1981 było ich już 20 osób.
Pierwsza Pielgrzymka Tarnowska piesza do Częstochowy została zorganizowana w 1983 roku. Wzięło w niej udział 400 osób. Nasi parafianie wybrali się na nią z ks. Stefanem Gardoniem. Odtąd już co roku w sierpniu, od 17 do 25, pielgrzymujemy do Matki Bożej Częstochowskiej. Najczęściej wybiera się na nią młodzież, ale nie brakuje również dorosłych. W pierwszych latach uczestniczyło w niej zwykle około 100 osób, ostatnio nieco mniej. Nasi parafianie idą w grupie św. Dominika „13”. W roku 1994 grupa ta wchodziła na czele XII Pielgrzymki Tarnowskiej na Jasną Górę. Młodzież z naszej parafii przygotowała oprawę słowno muzyczną mszy św. na wałach.
Swoją historię i specjalny charakter mają piesze pielgrzymki całej wspólnoty parafialnej do Sanktuarium Matki Bożej Zawadzkiej. We wrześniu każdego roku na święto Matki Bożej Siewnej idziemy do Zawady.
Wspomina jedna z matek: ” W czasach kiedy nie było parafii Pustków Osiedle i należeliśmy do parafii w Brzeźnicy ludzie ciągle pielgrzymowali do Sanktuarium M.B. Zawadzkiej. Szli pojedynczo, na piechotę, jechali rowerami, motorami, a także furmankami. Było parę rodzin, które organizowały się i wspólnie z dziećmi i młodzieżą pielgrzymowały co roku bez względu na pogodę do Zawady. Od 1971 roku te rodziny szły już ze swoim proboszczem do Matki Bożej. Były to jednak pielgrzymki nieoficjalne. Szły drogami i ścieżkami polnymi, bo władze świeckie zabraniały grupowego pielgrzymowania”.
Pod koniec lat siedemdziesiątych ilość pielgrzymujących zwiększyła się. Ksiądz proboszcz musiał starać się co roku o zezwolenie u władz gminnych. W ostatnich latach pielgrzymki idą drogą główną z Pustkowa Osiedla do Zawady. Są wyposażone w nagłośnienie. Idą ze swoim znakiem lub krzyżem. 500 do 600 osób w drodze modli się, rozważa tajemnice różańca, odprawia drogę krzyżową, śpiewa pieśni do Matki Bożej. Ile łask od niej otrzymaliśmy wie tylko każdy z nas.
Praca z młodzieżą
Zaczęła się właściwie od początku istnienia parafii. Młodzież jest zawsze otwarta na współpracę, jeśli ta ma jakiś cel. Ksiądz Bronisław Marczyk umie nawiązywać kontakt z ludźmi młodymi. Zawsze wokół niego gromadzili się młodzi. Na początku były to grupy apostolskie, misyjne. Zajmowały się przygotowywaniem specjalnych nabożeństw, brały udział w przygotowaniu oprawy liturgicznej. Uczestniczyły w pielgrzymkach autokarowych, w uroczystościach organizowanych przez diecezję, czy ogólnopolskich.
W skromnych warunkach lokalowych, w ciasnym pokoju księdza Rektora młodzież spotykała się na opłatku, rozważała nurtujące ją tematy. Działała również „schola”, prowadzona przez ks. Stanisława Saja, a potem przez następnych wikariuszy.
W latach osiemdziesiątych, kiedy poprzez kościół do Polski docierała pomoc z krajów zachodnich, młodzież ta pomagała w roznoszeniu darów. Włączała się również, gdy budowano kościół. Przy ołtarzu nie brakowało ministrantów i lektorów.
Dużo wysiłku w pracę z młodzieżą włożył ks. Czesław Haus, który zorganizował w parafii zespół wokalny. Od 1988 roku współpracę z zespołem rozpoczęła pani Zofia Kulijewicz. W następnych latach opiekę nad tym zespołem kontynuował ks. Piotr Góra, a potem ks. Marek Kądziołka. w roku 1991 zespół ten pod nazwą „Allegro” wziął udział w festiwalu Ogólnopolskim Muzyki Religijnej w Dębicy.
W roku 1992 powstał zespół „Format”, w skład którego wchodzą uczniowie szkoły podstawowej i średniej. Na program tego zespołu składają się pieśni i piosenki religijne, opracowywane przez panią Zofię. Ze strony parafii opiekę nad zespołem sprawuje ksiądz proboszcz Bronisław Marczyk. Pomaga mu też nasz organista pan Józef Skitał.
„Format” brał udział w wielu festiwalach, przeglądach i uroczystościach religijnych w całej Polsce. Szczególnie chętnie występuje dla swoich parafian. Najważniejsze osiągnięcia zespołu to : I miejsce solistki i II zespołu na Ogólnopolskim Przeglądzie Pieśni Franciszkańskiej w Jarosławiu (1993), III miejsce na Przeglądzie w Mielcu (1993), wyróżnienia na Ogólnopolskich Przeglądach Pieśni Religijnej w Dębicy w roku 1992 i 1993, II miejsce na Przeglądzie Pieśni Maryjnej w Bochni (1994). W roku 1992 zespół brał udział w II Krajowym Kongresie Misyjnym w Częstochowie. W roku 1993 był na Kongresie Misyjnym w Łodzi.
Działalność Caritas
Początkowo „Caritas” zajmuje się zbiórką używanej odzieży, obuwia itp. Na pomieszczenia dla Caritas ksiądz proboszcz przeznacza salki katechetyczne na plebanii. Na cotygodniowych dyżurach przyjmowane są ofiarowane rzeczy i przekazywane potrzebującym. Przed świętami Wielkanocnymi i Bożego Narodzenia przygotowywane są paczki żywnościowe dla rodzin i osób samotnych, znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Pieniądze na ten cel pochodzą ze skarbonki, z ofiar specjalnych parafian, zbieranych w ramach akcji przedświątecznych, a także są ofiarowywane przez ks. proboszcza.
Pod koniec roku 1993 nawiązano kontakt z franciszkaninem Ojcem Grzegorzem Sroką z Rychwałdu – znanym i cenionym w kraju zielarzem. W pomieszczeniach Caritas został uruchomiony punkt sprzedaży ziół. Prowadzi go pani Maria Wilczkiewicz. Marżę ze sprzedaży specyfików zielarskich przeznacza się na potrzeby Caritas.
Dzięki temu między innymi w marcu 1994 można było rozpocząć dożywianie dzieci. Na zorganizowanie dla nich świetlicy pewną kwotę pieniędzy Caritas otrzymał z urzędu Gminy. Zakupiono naczynia i potrzebny sprzęt. Część wyposażenia pochodzi z darów od parafian.
Posiłki dla dzieci są przygotowywane przez panie z Caritasu i inne, bezinteresownie ofiarujące swój czas dla bliźnich. Chętnie pomaga też młodzież z grup apostolskich.
Caritas dofinansowuje również wyjazdy dzieci z rodzin ubogich na oazy, wykupuje obiady dla potrzebujących. W przypadkach szczególnego niedostatku świadczy pomoc pieniężną na zakup podstawowych artykułów żywnościowych lub leków.
Jedną z form działalności Caritasu jest organizowanie: Mikołaja, wigilii, opłatka dla dzieci z rodzin biednych lub zaniedbanych. Nadarza się wtedy okazja do rozmów z dziećmi i wspólnej zabawy.
Ponadto dzieci są włączane w życie parafii. W październiku prowadzą różaniec. W okresie wielkiego postu przygotowują razem z opiekunkami drogę krzyżową. W okresie Bożego Narodzenia uczą się kolęd, spotykają z kapłanami, nauczycielami.
Działalność Caritasu wspierają także indywidualni ofiarodawcy. Pomoc ze strony wspólnoty parafialnej umożliwia dotarcie do większej liczby potrzebujących.
Obserwacja problemów społecznych naszego środowiska wskazuje na potrzebę organizowania również innego rodzaju pomocy. Do tego jednak muszą się znaleźć ludzie odpowiednio przygotowani: lekarze, psycholodzy lub doświadczeni w walce z chorobą alkoholową. Troska o chorych.
Wzruszające jest zainteresowanie księdza proboszcza chorymi. To od niego dowiadujemy się najczęściej, kto z parafian jest ciężko chory, kto potrzebuje wsparcia modlitewnego. Odwiedza chorych w szpitalach i klinikach, pamięta o nich przed świętami. Wielu parafian zwraca się do niego w trudnych sytuacjach z prośba o radę. Nigdy jej nie odmawia.
Chorzy są odwiedzani przez kapłanów w domach z Najświętszym Sakramentem. Ma to miejsce w pierwszy piątek miesiąca, przy okazji rekolekcji parafialnych, ale nie tylko.
Wcześniej w parafii pracowały opiekunki chorych. Odwiedzały chorych, udzielały im pomocy medycznej, pomagały w rozwiązywaniu trudnych spraw. Taka forma pomocy chorym przydałaby się bardzo również dzisiaj.
Działalność misyjna
Jesienią 1991 roku w naszej parafii zaczęto tworzyć struktury misyjne. Róże Żywego Różańca przystąpiły do Papieskich Dzieł Rozkrzewiania Wiary. 6 stycznia 1993 roku uroczystą mszę z homilią poświeconą działalności misyjnej odprawił ks. Krzysztof Czermak dyrektor Papieskich Dzieł Misyjnych w Diecezji Tarnowskiej. Zaczęły płynąć ofiary na potrzeby misji i tak to trwa do dnia dzisiejszego. Do PDRW przystąpiło 12 róż.
Okresowo działały w parafii: Papieskie Dzieło Dziecięctwa Misyjnego i Papieskie Dzieło Piotra Apostoła.
Grunt pod działalność tych struktur był przygotowany wcześniej. Największy wpływ miały rodzące się powołania misyjne i utrzymywane kontakty z kapłanami i z siostrami zakonnymi pracującymi na misjach.
Wcześniej istniały młodzieżowe grupy misyjne działające w ramach grup apostolskich, które urządzały wraz z prowadzącymi je kapłanami nabożeństwa misyjne, organizowały grupy kolędnicze, odwiedzające domy w okresie Bożego Narodzenia z kolędą i jasełkami. Zebrane przy tej okazji pieniądze, były przekazywane na misje.
Nauczanie religii
W pierwszych latach istnienia parafii nauczanie religii odbywało się w małym kościółku, ponieważ w tym czasie było to zabronione w szkołach. W Budach lekcje religii odbywały się w prywatnym domu. Nauczanie w kościółku mogło się odbywać tylko w przerwach między nabożeństwami. Było to bardzo uciążliwe. Oprócz księży od roku 1975 najmłodsze dzieci przedszkolne uczyły panie Maria Idzior, M. Kucharska, Zofia Mazur, Zofia Zając. Przygotowaniem dzieci do I Komunii Św. zajmował się ksiądz proboszcz. Po wybudowaniu plebanii nauka religii odbywała się w salach katechetycznych.
W tym czasie księża uczyli nie tylko dzieci ze szkoły podstawowej i młodzież ze średniej, ale także młodzież z podyplomowego dwuletniego Studium Analizy Środków Spożywczych, które powstało w roku 1980 przy Zespole Szkół Chemicznych w Pustkowie.
Od roku 1991 religia po prawie 30 latach wróciła do szkół. Były obawy jak przyjmą to nauczyciele, jak będą zachowywać się dzieci. Na szczęście wszystko ułożyło się w sposób naturalny. Nie ma konfliktów. Zarówno nauczyciele jak i katecheci doceniają się nawzajem. Po latach znikła rozbieżność między tym, czego uczyli rodzice, a tym, czego dzieci uczyły się w szkole.
Od roku 1992 najmłodsze dzieci uczy także katechetka świecka pani Ewa Selwa, która ukończyła Studium Katechetyczne w Tarnowie. Zajmuje się ona nauczaniem klas zerowych w przedszkolu oraz klas 1, 3, 4 w szkole.
Inne
Przy omawianiu różnych form działalności warto wspomnieć o wszystkich innych, związanych z kalendarzem roku kościelnego. Jedną z nich jest udział w przygotowaniu szopki i grobu pańskiego. Zajmowała się tym i zajmuje młodzież wraz z katechetami. Pomagają parafianie; najpierw pan Eugeniusz Szuty, obecnie pani Mieczysława Janczycka i inni nauczyciele, przygotowując dekoracje.
Od roku 1983 wprowadzono całonocne czuwanie parafii przy grobie w Wielki Piątek. Wierni z poszczególnych rejonów kolejno zbierają się na godzinnej adoracji, modląc się i śpiewając. Adoracje są zawsze głębokim przeżyciem.
Podobnie traktowany jest udział w procesjach ze zniczami na cmentarz parafialny w Dzień Zaduszny i w uroczystościach odbywających się na Górze Śmierci.
Tradycją jest organizowanie konkursu palm w Niedzielę Palmową. Dzieci przynoszą pięknie ustrojone palmy, wykonane własnoręcznie lub z pomocą rodziców, niejednokrotnie znacznych rozmiarów.
Od roku 1993 przywrócono zwyczaj święcenia wieńca żniwnego w naszym kościele, w święto Matki Bożej Zielnej – 15 sierpnia. W latach wcześniejszych wieniec taki był przygotowywany przez mieszkańców Rudek, Bud, Wielonczy, Zastawia. Potem tradycja ta zanikła. Mamy nadzieję, że ludzie młodzi z naszych wiosek będą ją kontynuować.
W przygotowaniu procesji Bożego Ciała biorą udział rodzice klas drugich, a uroczystości odpustowej rodzice klas trzecich, które w tym dniu obchodzą rocznicę I Komunii Świętej.
℗ Praca w parafii 1970-1991