4 wrzesień

akkad. mariam napełnia radością; egip. merijam ukochana przez Boga; hebr. Mirjam pani. Ze względu na cześć wobec Matki Bożej używa się imienia Maryja; kobiety, które przyjęty Jej imię, używają formy: Maria.

W zakonie augustiańskim od wieków istnieje nabożeństwo i cześć Najświętszej Maryi Panny jako Matki Pocieszenia. Nie wiadomo, jaka jest jego geneza. Według legendy, Matka Boża ukazała się św. Monice, ubrana w czarny strój ze skórzanym pasem, w odpowiedzi na jej prośby o pomoc i pociechę po śmierci męża, Patrycjusza. Obiecała specjalną opiekę i pociechę Monice oraz wszystkim tym, którzy ku Jej czci noszą skórzany pas. Powyższa legenda powstała dość późno – prawdopodobnie około XV w., gdy pojawiły tzw. mantellatki. W 1401 r. papież Bonifacy IX zezwolił zakonom żebraczym na udzielanie swojego habitu i reguł także kobietom; mantellatki miały specjalne przywileje oraz wszelkie prawa augustianów pierwszego Zakonu. W 1439 r. Grzegorz z Rimini otrzymał pozwolenie na założenie bractwa paskowego przy kościele augustiańskim w Bolonii, którego patronami byli św. Augustyn i św. Monika. Około 60 lat później Marcin z Vercelli założył dość liczne bractwo ku czci Matki Pocieszenia. W XVI w. wszystkie trzy bractwa zostały złączone w jedno i od tego czasu rozwijały nabożeństwo do Maryi, Matki Pocieszenia.

Maryja, Matka Chrystusa, jest Matką żywego ciała Chrystusa – Matką Kościoła. We wszystkich swoich potrzebach, wszelkiego rodzaju nieszczęściach i cierpieniach, chrześcijanie zawsze doświadczali Jej matczynej troski i pomocy. Dlatego od wielu wieków w zakonie augustiańskim czci się Maryję jako Matkę Pocieszenia albo Pocieszycielkę strapionych. Maryja nosi tytuł Matki Pocieszenia w jeszcze innym, głębszym sensie. Ewangelia mówi o starcu Symeonie, że oczekiwał on Mesjasza, pociechy Izraela. Maryja jest Matką Pocieszenia, gdyż to właśnie Ona dała ziemskie życie Zbawicielowi, który jest prawdziwym Pocieszycielem ludzi.

Chociaż kult Matki Bożej Pocieszenia wiąże swe powstanie z zakonem augustiańskim, bardzo szybko rozszerzył się na cały Kościół. W Polsce znajduje się wiele słynących łaskami obrazów Matki Bożej Pocieszenia.

1 sierpnia 1943 r. w Nowogródku (obecnie Białoruś) poniosło śmierć męczeńską z rąk nazistów 11 sióstr ze zgromadzenia nazaretanek. Swoje życie złożyły w ofierze za aresztowanych członków polskich rodzin i za kapłana. Ich beatyfikacji dokonał 5 marca 2000 r. Jan Paweł II.

Pierwsze siostry przybyły do Nowogródka we wrześniu 1929 r. Zajęły się tam wychowaniem religijnym i edukacją dzieci i młodzieży. Najpierw założyły internat, następnie szkołę powszechną. Otwarte na potrzeby ludzi w czasie pokoju, tym bardziej gorliwie służyły innym podczas okupacji wojennej. Po zajęciu tych ziem przez Niemców nastąpiła masowa eksterminacja mieszkającej tam ludności żydowskiej oraz Polaków. 18 lipca 1943 r. Niemcy aresztowali ponad 120 osób. Nazaretanki ze wspólnoty Chrystusa Króla w Nowogródku podjęły wówczas decyzję o ofiarowaniu swego życia w zamian za przeznaczonych na rozstrzelanie Polaków. Wobec swojego kapelana gotowość poniesienia ofiary zadeklarowała w imieniu sióstr błogosławiona Maria Stella.

Większość z aresztowanych wywieziono ostatecznie na roboty do Rzeszy. Zagrożony egzekucją był jednak jedyny kapłan w tej okolicy, ks. Aleksander Zienkiewicz. Siostry ponowiły swą gotowość do oddania życia w jego obronie, mówiąc: „Ks. Kapelan jest bardziej potrzebny ludziom niż my, toteż modlimy się teraz o to, aby Bóg raczej nas zabrał niż Księdza, jeśli jest potrzebna dalsza ofiara.”

31 lipca 1943 r. wieczorem siostry otrzymały wezwanie na komisariat. Tego samego dnia siostry zostały wywiezione za miasto. Nie mogąc znaleźć dla nich miejsca na egzekucję, okupanci zabrali siostry z powrotem na komisariat i zamknęli w jego piwnicach. Następnego dnia, w niedzielę, 1 sierpnia 1943 r., rozstrzelali je w lesie nieopodal miasta. Najstarsza z sióstr (bł. Maria Stella) miała 55 lat, najmłodsza – 27. Zarówno ks. Zienkiewicz, jak i pozostali uwięzieni ocaleli.

łac. rosa róża i lilium lilia

Św. Rozalia, dziewica, pustelnica (ok. 1130-1165/1170?). Była pustelnicą, żyjącą w grocie na Sycylii. Do dnia dzisiejszego jest czczona w świątyni wybudowanej na miejscu jej życia, modlitwy, śmierci. Według starej opowieści urodziła się na zamku Olivella w pobliżu Pergamo, jako córka księcia służącego królowi Normanów Rogerowi II. Przed jej urodzeniem matka otrzymała polecenie we śnie, aby nazwała ją Rozalia, będzie bowiem najpiękniejszym kwiatem rodu i wyspy Ponieważ rodzice przynaglali ją do małżeństwa, uciekła z pałacu na pobliską górę i tam zamieszkała, prowadząc życie pełne pokuty i wyrzeczeń. Na ścianie groty wyryła napis: „Ja, Rozalia, córka Sinibalda, postanowiłam żyć w tej grocie dla miłości mego Pana, Jezusa Chrystusa”. Po pewnym czasie przeniosła się w okolice Monte Pellegrino koło Palermo. Nie przyzwyczajona do surowego życia zmarła młodo.

W 1624 roku, podczas zarazy nękającej Palermo i okolicę, zdarzył się cud. Święta Rozalia ukazała się pewnej kobiecie i powiedziała, gdzie należy szukać jej relikwii. Kazała przenieść je do Palermo i przejść z nimi w uroczystej procesji przez miasto. W opisanej grocie znaleziono kości kobiety. Po wykonaniu polecenia Rozalii zaraza zakończyła się. Od tego momentu rozpoczął się kult Rozalii. Do Martyrologium Rzymskiego wpisał ją papież Urban VIII w 1630 roku.

Od 1642 roku jest patronką Palermo. Zastąpiła m.in. św. Oliwę. Jest również orędowniczką chroniącą od zarazy.

W IKONOGRAFII św. Rozalia przedstawiana jest z postacią, która pisze na ścianie jej imię. Atrybutem Świętej są: czaszka, grota, w której mieszkała, wieniec z róż.